İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Opr. Dr. Ferda Erbay, anne adaylarına emzirme dönemi hakkında önemli bilgiler verdi.
Emzirme, bebeğin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için en uygun beslenme yöntemidir. Anne ile bebeğin sağlığı üzerinde; biyolojik ve psikolojik bir etkiye sahiptir. Emzirme sırasındaki enerji ve besin öğeleri ihtiyacı, gebelikte olduğundan daha fazladır. Sütü ile bebeğin ihtiyacını tamamen karşılayan bir kadın, günde ortalama 700-800 ml süt salgılar. Yeterli düzeyde anne sütü üretimi için anne, yeterli miktarda sıvı almaya özen göstermelidir. Annenin günde en az; 8-12 bardak sıvı alması gereklidir. Beslenmede su, süt ve meyve suları tercih edilmelidir.
Doğru emzirme yöntemleri:
Bebeğinizi emzirmek için onu değişik pozisyonlarda tutabilirsiniz. Burada dikkat edilecek durum; bebeğin ağzının memeye yakın olmasıdır. Bebek memeye uzanmak için çok fazla çaba harcamamalıdır. Bebeğin bütün vücudu aynı düzlemde size doğru dönük olmalıdır.
- Kucaklama
Pek çok anne için en rahat pozisyondur. Bebek, kucakladığınız kol tarafındaki memeyi emer. - Ters kucaklama
Prematüre ya da kavramada güçlük çeken bebekler için uygundur. Emzirdiğiniz memenin tersi kolunuzla bebeği kavrayın diğer elinizle başa ya da memeye destek olun. - Koltuk altı
İkizlerde, büyük memeli annelerde, düz-çekik meme başı olanlarda ya da kavrama güçlüğünde uygundur. Emzireceğiniz memenin olduğu koltuk altına doğru, bebeğinizi uzatmanız gerekmektedir. - Yatarak
Sezaryen doğum, problemli vajinal doğum sonrası yorgun ve ağrılı anne için en uygun yöntemdir.
Emzirme sıklığı ve süresi nasıl olmalıdır?
Yeni doğan emzirme sıklığı, günde 8-12 defa olabilir. Tek bir meme yaklaşık 20 dakika emzirilmelidir. Emzirme süreleri arasında en fazla 3 saat geçmelidir. 1 aylık olan bebek, günde 7-8 defa emzirilebilir. 3. aydan sonra 5-6 defaya düşer. 6. aydan sonra ek gıdalar eklenince sıklık azaltılabilir.
Emzirme döneminde sık yapılan hatalar!
- Yanlış pozisyonda emzirmek
Areola denen esmer bölgeyi ağzına tam olarak alamayan bebek, yeterli süt alabilmek için fazladan çaba harcar ve meme uçlarını tahriş eder. Bu nedenle pek çok anne, acıdan emzirmek istemez hale gelir. - Emzirme döneminde biberona alıştırmak
Biberonla beslenen bebekler bir süre sonra memeyi istemez. Bebeğiniz memeyi emmez ise sütünüz zamanla azalır. - Yanlış beslenmek/diyet ve ağır sporlar yapmak
Özellikle emzirme dönemi başında diyet yapmak; süt yapımını azaltmakta ve sütün besin değerini azaltmaktadır. Emzirme döneminde ayda 2 kg’dan fazla kilo vermek, sağlıklı değildir. Emzirme döneminde alkol ve sigara tüketilmemelidir. Soğan, sarımsak, brokoli, kabak, karnabahar, acı baharatlar ve kuru baklagiller bazı bebeklerde huzursuzluk gaz ve memeyi reddetmeye neden olabilmektedir. Aynı şekilde ağır sporlar yapmak, annelere bu dönemde önerilmemektedir.
- Ek gıda alan bebeğin emzirme ihtiyacı olmadığını düşünmek
Ek gıdalar daha çok ara öğün olarak başlanmalıdır. Daha sonra ana öğün haline geldiklerinde ara öğünler, anne sütüyle olmalıdır. - “Ben hastayken bebeğimi emzirmemeliyim” fikri
Grip, gastroenterit gibi hastalıklarınızda hijyene dikkat ettiğiniz sürece emzirmenizde sakınca yoktur, (Doktorunuzun emzirmenizi kesmenizi istediği ciddi hastalık ve ağır ilaç kullanımları, HIV virüs taşıyıcılığı, kemoterapi ve radyoaktif ışın alan anneler, uyuşturucu kullananlar, aktif ve tedavi edilmemiş tüberkülozlular emziremezler) - “Bebeğim doymuyor” düşüncesi
Eğer bebeğiniz düzenli kilo alıyorsa, her gün ayına uygun çişli ve kakalı bez çıkarıyorsa, huzurlu ve neşeli ise yeterince besleniyordur. - “Memelerim küçük olduğundan sütüm azdır” düşüncesi
Meme boyutu ile sütün azlığı ve çokluğu arasında ilişki yoktur. - “Emzirirken Gebe kalmam” fikri
Emzirme döneminde pek çok kadın gebe kalabilir. Bu nedenle; etkin bir yöntemle korunmalıdır. - Hamile kalınca emzirmeyi bırakmak
Hamileyken, çocuğunuzu emzirmenizde hiçbir sakınca yoktur. Bu durum, karnınızdaki bebeğin gelişimini etkilemez.
Uzamış emzirme süresinin çocuğa zararları nelerdir?
Emzirme süresi için Amerikan ve Türk Pediatri Birlikleri tarafından 2 yıl olarak önerilmektedir. 2-3 yaş üzerindeki çocukların emzirmenin zararları şu şekildedir:
- Emzirme büyüyen çocukta yeme ve çiğneme bozuklukları
- Çocuğun anneye gereğinden fazla bağımlı olması ve ön bakım ve becerilerinin gerilemesi
2 yaş sonrası inat döneminin uzamasına, HAYIR kavramını öğrenmede gecikmesi
- İştahsızlık ve uyku problemleri (sık uyanma ve uykuya dalamama)
- Uzun süre emzirme bebek süt dişlerinde aşınma ve çiğneme fonksiyonlarında azalmaya bağlı diş sürme gecikmeleri
Memeden kesmede çocuğunuz direnç gösteriyorsa ne yapmalı?
Bebeğin memeden kesilme sürecinin; 2- 2,5 aylık bir süreye yayılarak, emzirme araları açılarak, yavaş yavaş olması daha doğrudur. Anne sık sık bebekle zaman geçirmeli ve oyun oynamalıdır. Bebek sadece emme sırasında, anneyi yanında tuttuğunu düşünmemelidir. Ayrıca memeden kesme sürecinin; diş çıkarma, hastalık gibi çocuğun zor dönemlerine gelmemesine özen gösterilmelidir.
